De legitieme portie en schenkingen
Ik word regelmatig gebeld met de vraag hoe hoog de legitieme portie is. De berekening van de legitieme portie is niet altijd eenvoudig en zorgt vaak voor veel problemen. Mijn advies is daarom ook: laat u bijstaan door een deskundige. Zowel als u aanspraak maakt op een legitieme portie als wanneer u geconfronteerd wordt met iemand die een beroep doet op zijn legitieme portie.
Wat is de legitieme portie
De legitieme portie bedraagt de helft van hetgeen men als erfgenaam verkrijgt.
Stel u bent tezamen met uw moeder en uw zuster erfgenaam en ieder verkrijgt 1/3 gedeelte dan bedraagt de legitieme portie de helft van 1/3 en dus 1/6 gedeelte.
Uitsluitend kinderen hebben een legitieme portie. Andere personen hebben geen rechten op een legitieme portie. Je moet als legitimaris (=degene die een beroep op een legitieme portie kunnen doen) een beroep doen op je legitieme portie. Je hebt daarvoor 5 jaar na het overlijden de tijd. Laat je die 5 jaar verlopen dan kan je geen rechten meer doen gelden op je legitieme portie. De legitieme portie is een recht op geld en niet op goederen.
De hoogte van de legitieme portie
Nadat het breukdeel van de legitieme portie is vastgesteld kan de hoogte van de legitieme portie berekend worden. Daarvoor geldt het volgende:
* Activa ten tijde van het overlijden
* verminderd met de passiva ten tijde van het overlijden (artikel 4:7 lid 1 onder a,b,c en f Burgerlijk Wetboek)
* Vermeerderd met de in aanmerking te nemen giften (artikel 4:67 Burgerlijk Wetboek)
* Verminderd met bepaalde kosten die door specialisten worden gemaakt voor de berekening van de legitieme portie.
Bovenstaande opsomming lijkt eenvoudig, maar levert in de praktijk veel discussie op met alle gevolgen van dien.
Veel vraagstukken gaan over de waardering van het onroerend goed die tot de nalatenschap behoort, maar ook de in het verleden gedane schenkingen aan bijvoorbeeld kinderen doen de gemoederen soms hoog oplopen.
In aanmerking te nemen giften
De wet geeft in artikel 4:67 Burgerlijk Wetboek een opsomming van de giften die in aanmerking moeten worden genomen. Het gaat om:
1. Giften die kennelijk gedaan en aanvaard zijn met het vooruitzicht dat daardoor legitimarissen worden benadeeld;
2. Giften die de overledene gedurende zijn leven te allen tijde had kunnen herroepen of die hij bij de gift voor inkorting vatbaar heeft verklaard;
3. Giften van een voordeel, bestemd om pas na zijn overlijden ten volle te worden genoten;
4. Giften, door de overledene aan een afstammeling gedaan, mits deze een afstammeling van hem legitimaris van de overledene is;
5. Andere giften, voor zover de prestatie binnen vijf jaar voor zijn overlijden is geschied.
Uit deze opsomming valt op te maken dat giften die de overledene tijdens leven heeft gedaan bij de nalatenschap moeten worden opgeteld. Indien de legitimaris daardoor te weinig verkrijgt kan dit gevolgen hebben voor de gedane gift.
Voldoet een gift niet aan die voorwaarden, bijvoorbeeld omdat de gift een gebruikelijke en niet bovenmatige gift is, dan hoeft deze niet opgeteld te worden bij de berekening voor de legitieme portie.
Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken, neem dan contact op met Linda de Kleuver op telefoonnummer 06-36305919 of stuur mij een bericht via [email protected]
